Ecoloog Pepijn Calle met verrekijker
Pepijn Calle
Ecoloog
Sinds 2020 loopt er een kleine kudde wisenten (ook Europese bizon genaamd) op de Slikken van de Heen. Met de konikpaarden en rode geus runderen moeten zij ervoor zorgen dat het bijzondere halfopen landschap niet dichtgroeit met bos en ruigte. Juist in de grazige stukken vinden we veel bijzondere plant- en diersoorten die gebaat zijn bij een goed begrazingsbeheer.

Publiekstrekkers

Zoals verwacht trokken de wisenten veel extra bezoekers naar de Slikken van de Heen. Het eerste halfjaar liepen de dieren nog in een kleiner wengebied en waren ze vanaf de Blokkendam vaak goed te zien. Vanaf september 2020 hadden ze het hele gebied tot hun beschikking en werden de bezoekers tijdelijk geweerd, zodat de dieren in alle rust aan het nieuwe gebied konden wennen. In januari 2021 ging het gebied weer open en konden bezoekers de wisenten op de wandelroutes tegenkomen. Dat is overigens best wel bijzonder, er is namelijk geen ander wisentengebied in Nederland dat jaarrond vrij toegankelijk is. Zowel wisenten als het gros van de bezoekers gedroegen zich overigens keurig. Zolang je als bezoeker maar minimaal 50 meter afstand houdt, heb je van een wisent niets te vrezen. En mochten ze toevallig toch op het pad staan, dan kun je omkeren of er met een ruime bocht omheen lopen. 

Wisent kijkt in de camera

Circle of life

In 2020 zijn er drie wisentkalfjes geboren (alle vrouwtjes). Helaas stierf de oudste koe (ondanks behandeling van een dierenarts) aan een ontstoken pees. In 2021 is er een wisentstiertje geboren en tevens een koe gestorven, ditmaal als gevolg van een interne infectie. Inmiddels loopt er een aardige groep wisenten in het gebied en we verwachten dat de kudde de komende jaren verder blijft groeien. Dode wisenten mogen overigens in het terrein achterblijven. Daar zijn ze op hun beurt voedsel voor zeldzame aaskevers en tal van andere soorten. De gezondheid van de dieren wordt meermaals per week door de eigenaar van de kudde onderzocht (FREE Nature). Momenteel zijn alle dieren kerngezond. 

Dode wisent

Effecten op het terrein

Zowel ecologen van Het Zeeuwse Landschap, als studenten onder begeleiding van Ark Natuurontwikkeling, doen onderzoek naar het effect van de verschillende soorten grazers op de flora en fauna. We zagen al na een jaar enkele vermeldenswaardige veranderingen. Zo bleek dat de wisenten (net als de runderen) dol zijn op de invasieve exoot reuzenberenklauw. Deze wordt nu zo effectief begraasd dat hij niet langer een probleemsoort is. Verder blijken de wisenten zeer bedreven in het knakken en schillen van boompjes, waardoor ze het gebied effectief openhouden! Zelfs de meidoorn-, rozen- en duindoornstruwelen zijn ondanks hun doorns en stekels niet langer veilig. Het is opvallend dat zelfs bij zo’n kleine kudde in zo’n groot gebied de effecten zo duidelijk te zien zijn. Ook leuk is de toename aan zandbaden die sinds de komst van de wisent is vastgesteld, insecten maken hier al zichtbaar gebruik van. Uit het GPS-halsbandonderzoek blijkt bovendien dat wisenten meer tijd in het bos en de ruigtes doorbrengen dan de runderen en paarden. Precies wat we vooraf hadden gehoopt, want zo zorgen ze voor extra variatie. 

Wisent neemt stofbad

Zelf kijken

Het gebied is jaarrond via de wandelpaden vrij toegankelijk (zonder hond). Er zijn twee wandelroutes. Via de torenroute kom je bij de uitkijktoren en kun je genieten van een spectaculair uitzicht! Houd er wel rekening mee dat de kans groot is dat de wisenten buiten het zicht lopen. De kans om ze te zien is groter wanneer je je aanmeldt voor een excursie.