Tijdens een feestelijke bijeenkomst zijn Waterdunen en het Kustlaboratorium officieel geopend voor publiek. Bezoekers kunnen Waterdunen en het Kustlaboratorium gaan beleven en over de groene Zeekraalroute wandelen. Het zilte natuur- en recreatiegebied aan de West-Zeeuws Vlaamse kust is na de opening van de getijdenduiker in september 2019 uitgebloeid tot een gebied met een afwisselend landschap waar getij de natuurontwikkeling bepaalt. Waar vogels een plek hebben om te rusten, eten en te broeden, waar natuur van dichtbij te beleven is, waar ondernemers aan de slag zijn met zilte aquacultuur en waar recreanten straks een unieke natuurvakantie kunnen vieren.

De eerste wandelroute is open
Gedeputeerde Anita Pijpelink van Provincie Zeeland opende samen met Rob van Westrienen (directeur stichting Het Zeeuwse Landschap), Luke Slager (directeur Molecaten), Luc Mangnus (dagelijks bestuurder waterschap Scheldestromen Scheldestromen) en Jack Werkman (wethouder gemeente Sluis) de wandelpaden in Waterdunen. Hiermee is weer een belangrijke mijlpaal behaald in dit project. De groene Zeekraalroute, een wandelroute van 4,5 km over verhard en onverhard pad, is nu toegankelijk voor publiek. De overige wandelpaden in het westelijke gedeelte van Waterdunen openen zodra de werkzaamheden in dit gedeelte zijn afgerond. Mede door het overweldigende succes van het broedseizoen op de vogeleilanden in Waterdunen liepen de laatste werkzaamheden in dit gedeelte wat vertraging op.

Opening Waterdunen

Pitstop voor vogel en mens
Waterdunen combineert natuur, recreatie en getijdenwerking in een innovatieve kustversterking met veiligheid als randvoorwaarde. Door de getijbewegingen ontstaan slikken en schorren met zeldzame flora en fauna. Dit zorgt voor een waardevol natuurgebied waar vooral kustvogels een stop zullen maken voordat ze de Westerscheldemonding oversteken. Waterdunen biedt de trekvogels ruimte om te rusten en eten te zoeken. In het voorjaar zitten grote aantallen kustvogels op de broedeilanden, zo ook dit jaar. Bezoekers kunnen de vogels van dichtbij zien vanuit verschillende vogelkijkhutten in het gebied of al fietsend over het fietspad rondom het gebied.

Kustlaboratorium
In Waterdunen is het Kustlaboratorium te vinden. Het kustlab is bedoeld als proeftuin: een plaats waar zilte teelten op land en concepten kunnen worden uitgewerkt en uitgetest in de praktijk. Het Kustlaboratorium is in 2010 dankzij steun van de Nationale Postcode Loterij met een bijdrage van 6,25 miljoen van start gegaan. Jonne Arnoldussen hoofd Goede Doelen Postcode Loterij licht toe; 'Dit is een prachtig nationaal en internationaal voorbeeld van een functiecombinatie van natuur, kustbescherming, recreactie, zilte teelten en klimaatadaptatie. Een zeer inspirerend voorbeeld van samenwerking tussen natuur en recreatie.'

De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd in onderzoek en draagvlak voor het Kustlaboratorium. De realisatie is eind 2016 van start gegaan: met de oplevering van ontvangstgebouw, waar technische functies en infocentrum in ondergebracht zijn. Dit gebouw ligt op het erf van de gerestaureerde boerderij ’t Hof Waterdunen, wat het centrum voor natuurbeheer van Waterdunen en tevens het centrum van de aquacultuuractiviteiten is. In het gebied zijn Oestergeul, een krekenstructuur en zilte landbouwpercelen in gericht. Door het openstellen van een getijdenduiker die twee keer per etmaal bij vloed zeewater binnenlaat is het zilte gebied in ontwikkeling gekomen en is de aquacultuur van start gegaan.

Ontdek de nieuwe natuur van Waterdunen
Aansluitend aan de officiële opening is er op zaterdag 9 oktober tussen 10.00 en 15.00 uur een bezoekersdag. Geïnteresseerden kunnen de eerste geopende wandelroute, de groene Zeekraalroute wandelen. Medewerkers van de betrokken organisaties staan op verschillende plaatsen verspreid langs de wandelroute om de bezoekers alles te vertellen over de natuur, het recreatiepark, de getijdenduiker, het Kustlaboratorium en de laatste werkzaamheden in het gebied.

Integrale aanpak
Hoe is het begonnen? De kust van West-Zeeuws-Vlaanderen was een van de acht Zwakke Schakels die vanuit het Hoogwaterbeschermingsprogramma aangepakt werd. Naar aanleiding van deze kustversterking, waarvoor camping Napoleonhoeve plaats moest maken, kwam de toenmalige recreatieondernemer met het idee voor een landschappelijk ingepaste recreatiefaciliteit aan de kust. Tegelijk had Het Zeeuwse Landschap plannen voor een internationaal trekvogelreservaat met de naam Waterdunen. Deze initiatieven leidden tot de samenwerking van verschillende partijen. “Het project Waterdunen is een prachtig voorbeeld van hoe overheden en private partijen met elkaar kunnen samenwerken en zo meerwaarde kunnen creëren”, aldus gedeputeerde Pijpelink. Luc Mangnus vult aan: “Het is een integrale aanpak. Meerdere belangen zijn in dit project verenigd: veiligheid, natuur en economie. Tegelijk is zo efficiënt mogelijk gewerkt. Materiaal dat vrijkwam bij de werkzaamheden in het gebied, zijn hergebruikt, onder andere voor de aanleg van het klimaatduin. Het waterschap stond destijds voor de uitdaging om een veilige dijk te bouwen en tegelijk te zorgen voor getijdenwerking in het gebied. Er werd gekozen voor een ingenieuze constructie: een duiker onder de nieuwe dijk die werking van het getij mogelijk maakt, maar als het nodig is, ook volledig afgesloten kan worden.”