Naar overzicht
Naarmate een boom groter wordt, ontstaan er meer verschillende leef- en groeiplekjes in de boom. Zoals holtes en spleetjes achter en tussen de dikke geribbelde schors, in de zon (droger en warmer) of juist in de schaduw (vochtiger en koeler). Het dode hout, aanwezig in oudere bomen, is voedsel én leefplek voor schimmels, mossen, kevers en andere insecten. Vogels en vleermuizen kunnen in holtes terecht.
Biodiversiteit veteraanbomen
Hoe ouder de boom, hoe meer soorten erin leven. ‘Versleten’ bomen, veteraanbomen, vormen hier een buitencategorie. De natuurlijke aftakeling bij heel oude bomen is een langjarig proces. Het begint met een kleiner wordende kroon en de vorming van een tweede, lagere en kleinere kroon. De stam wordt vaak hol, omdat het hout binnenin wegrot, en grote takken sterven af. Daarmee beschermt de boom zichzelf, want de verzwakte stam kan niet meer alle gewicht dragen, noch de krachten die met stormen op de stam inwerken. De boom werkt in dit proces samen met schimmels: die helpen om het hout af te breken en voedingsstoffen beschikbaar te maken. Soms zie je dat de boom eigen wortels laat groeien in het verterende hout van de stam en zo zichzelf weer voedt.
Maximale biodiversiteit veteraanbomen
Wanneer de kroon van oude bomen kleiner wordt, groeien buurbomen in het gat. De oude knoert krijgt daardoor minder licht en dat versnelt het stervensproces. Daarmee verdwijnt een heel waardevol boom-ecosysteem en alle daarmee samenhangende soorten. Veteraanbomen vragen dus om speciaal beheer, om ze zo lang mogelijk te behouden.
Daar zijn we in de Waterwinbossen bij Clinge mee begonnen. Snelgroeiende buurbomen rondom veteraanbomen worden verwijderd, zodat ze voldoende licht krijgen. Dat moet voorzichtig gebeuren, want door ineens te veel licht ontstaat zonnebrand. Indien nodig wordt de veteraan gesnoeid, zodat de windbelasting zo klein mogelijk is.
Veteraanbomen bieden ontzettend veel soorten een leefplek en voedsel, én geven karakter aan de omgeving. Reden genoeg om er zuinig op te zijn!
Oude bomen en veiligheid
Waar bomen langs wandel- of fietspaden staan, kunnen vallende takken of omvallende bomen tot schade of zelfs letsel leiden. Om dit te voorkomen voert Het Zeeuwse Landschap de VTA-controle uit. Bij deze Visual Tree Assessment wordt elke boom volgens een protocol grondig bekeken. Voor risicobomen volgt een beheeradvies met speciale aandacht voor behoud van de ecologische waarde.
Grenslindes in Zeeland
Vooral in Zuid-Beveland staan ze: grenslindes. Ze werden op speciale locaties geplant, zoals op kruispunten, erven en grenzen. Het Zeeuwse Landschap zorgt voor een bijzonder exemplaar op een driesprong: de meer dan tweehonderd jaar oude grenslinde van Kapelle, aan de Weg naar het Stomme Kruis. De belasting op de holle stam wordt met snoeien en extra ondersteuning laag gehouden. Zo kan deze oude knoert nog jaren mee. Een markante boom met hoge biodiversiteitswaarde!
